| طرح کسب و کار (Business Plan) چیست؟ |
کارآفرینی و ایجاد هر نوع کسب و کار جدید اغلب با مخاطراتی همراه می‌باشد. این موضوع اهمیت استفاده از یک نقشه و الگوی مناسب برای انجام مطالعات و بررسی جامع قبل از شروع فعالیت و به حداقل رسانیدن این مخاطرات و آسیب‌ها را آشکار می‌سازد.
برنامه کسب و کاربه عنوان ابزاری برای پیش‌بینی و مدیریت بهتر کسب و کارهای موجود و یا جدید می‌باشد. این کار از طریق توجه به اولویت‌ها، نظارت و ارزیابی پیشرفت کار و کمک به دستیابی اهداف از پیش تعیین شده صورت می‌گیرد. اینچنین طرحی، کارآفرینان را قادر می‌سازد تا در مراحل مختلف کسب و کار آمادگی‌های لازم را برای پیشبرد برنامه‌ها به دست آورند.
شما می‌توانید چشم‌انداز مالی کسب و کار خود را ترسیم کنید و سرمایه لازم برای راه‌اندازی آن را محاسبه کنید. همچنین اگر سرمایه لازم برای راه‌اندازی کسب و کار جدید را نداشته باشید، می‌توانید ایده‌های ارزشمند خودتان را بر روی کاغذ نوشته و آن را در قالب یک برنامه کسب و کارمنسجم به سرمایه‌گذاران ارائه دهید تا هم ایده‌های ذهنی خودتان را انتقال دهید و هم منافع و خطرپذیری‌‌های واقعی این کار را به سرمایه‌گذار و مخاطبان خود نشان داده و آنها را به سرمایه‌گذاری در زمینه ایده‌تان متمایل کنید.
نوشتن اجازه می‌دهد دیگران هم در رؤیای شما شرکت کنند و نظر بدهند.
یک طرح کسب و کار نوشته‌ای توصیفی و جامع در مورد کسب و کار یک موسسه است. این طرح حاوی گزارشی دقیق در خصوص تولیدات یا خدمات شرکت، روش‌های تولید، بازار و مشتریان، راهبرد بازاریابی، منابع انسانی، تشکیلات، نیاز به زیرساخت‌ها و تأمین نیازهای مالی، منابع تأمین مالی و نحوه استفاده از آنها می‌باشد.
اگر برنامه کسب و کار را مثل یک نقشه فرض کنیم، بهتر می‌توانیم، اهمیت آن را درک کنیم. فرضاً اگر بخواهیم برای یک ماموریت یا سفر تفریحی از شهر شیراز به مشهد سفر کنیم، راه‌های متعددی وجود دارد که هر کدام هزینه و زمان متفاوتی خواهند داشت.
شما که در آغاز راه‌اندازی یک کسب و کار می‌باشید، نیز همانند یک مسافر هستید که باید قبل از آماده‌سازی طرح سفر، بعضی تصمیم‌های مهم را بگیرید و اطّلاعات را جمع‌آوری کنید.
در برنامه سفر، عوامل بیرونی مثل تعمیر اضطراری اتومبیل، شرایط آب و هوا، وضعیت جاده، مناظر دیدنی، زمین مناسب برای اردو و... نقش دارند. این‌ها عواملی هستند که مسافر هیچ کنترلی بر آنها ندارد، اما باید در برنامه خود آنها را مورد توجه قرار دهد. شما هم مثل یک مسافر باید عوامل بیرونی مثل قوانین جدید، رقابت، تغییرات اجتماعی، تغییر نیازهای مصرفی یا فنّاوری جدید را در نظر بگیرید.
از طرف دیگر مسافر در نظر می‌گیرد، چه مقدار پول دارد، چه مدت زمان دارد و از کدام اتوبان‌ها، جاده‌ها، اردوگاه‌ها و... می‌خواهد استفاده کند، شما هم دقیقاً در آغاز کسب و کار خود باید بر تولید، بازاریابی و... نظارت داشته باشید.
نکته: مطالعات نشان می‌دهد افرادی که بدون مطالعه و تنظیم طرح کسب و کار (BP) اقدام به کار می‌کنند، در مقابله با مشکلات و افت و خیزهای اقتصادی و بازار کار توان کمتری دارند و لذا احتمال ورشکستگی و عدم موفقیت‌شان زیاد است.
منبع: سایت بیزنس پلن.
طرح تجاری یا بیزینس پلن(business plan) چیست؟
طرحِ
تجاری یک سندِ نوشته شده است که شما را به عنوانِ یک کارآفرین با تمامِ
عناصرِ درونی و بیرونیِ مربوط به فعالیتِ کارآفرینانه که در شروعِ یک
فعالیتِ کارآفرینانه موجود است، آشنا می‌کند و بر تمامِ تصمیم‌گیری‌های
طولانی یا کوتاه مدت درطیِ سه سالِ اولیه نظارت دارد. طرحِ تجاری معمولاً
مجموعه‌ای از بخش‌های کاربردی مثلِ بخشِ بازاریابی، مالی، تولیدی، و منابعِ
انسانی است. عموماً طرحِ تجاری به نقشه‌ی راه تشبیه می‌شود.
بنابراین طرحِ تجاری مانندِ نقشه‌ی راه به سؤوالاتی از قبیلِ: هم‌اکنون من
کجا هستم؟ به کجا می‌روم؟ و چه‌طور به آنجا بروم؟ جواب می‌دهد.
اگر ما به طرحِ تجاری به عنوانِ یک نقشه‌ی راه نگاه کنیم، احتمالاً بهتر
می‌توانیم اهمیتِ آن را درک کنیم. اگر فرض کنیم شما سعی دارید از تهران به
مشهد (برای سفر یا مأموریت) رانندگی کنید، تعدادی راه برای عبور وجود دارد
که هریک مدت زمانِ عبور و هزینه‌ی متفاوتی خواهند داشت. درست مانندِ مسافر،
کارآفرین باید قبل ازآماده‌سازیِ طرحِ سفر بعضی تصمیماتِ مهم را گرفته و
اطلاعات جمع‌آوری کند.
در برنامه‌ی سفر، فاکتورهای بیرونی مثلِ تعمیرِ اضطراریِ اتومبیل، شرایطِ
آب و هوا، وضعیتِ جاده، مناظرِ دیدنی، زمینِ مناسب برای اردو زدن، و
…
قابلِ ملاحظه هستند. این عوامل اساساً توسطِ مسافر، غیرِ قابلِ کنترل
می‌باشند، اما باید در طرح و برنامه در نظر گرفته شوند. به همین ترتیب
کارآفرین باید فاکتورهای خارجی مثلِ قوانینِ جدید، رقابت، تغییراتِ
اجتماعی، تغییرِ نیازهای مصرفی و یا فن‌آوریِ جدید را در نظر بگیرد.
از طرفِ دیگر، مسافر درباره‌ی این که: چه مقدار پول در دست‌رس دارد، چه
مدت زمانی دارد، انتخابِ اتوبان‌ها، جاده‌ها، اردوگاه‌ها، مناظر، و
…
کنترل دارد. مشابهِ آن کارآفرین در یک فعالیتِ کارآفرینانه‌ی نوپا تا حدی
برتولید، فروش، و کارمندانش کنترل دارد.
مسافر باید تمامِ این عوامل را در تصمیم‌گیریِ این که: چه راه‌هایی را
برود، در چه اردوگاهی بماند، چه مدتی در محلِ انتخاب‌شده بماند، چه مدت
زمان و چه مقدار پول برای نگه‌داریِ وسیله‌ی نقلیه کنار بگذارد، چه کسی
رانندگی کند و
…
در نظر بگیرد. لذا طرح و برنامه‌ی سفر به این سه سؤوال پاسخ می‌دهد که: در
حالِ حاضر کجایم؟ به کجا می‌روم؟ و چه‌گونه به آنجا بروم؟ سپس مسافرِ
مثالِ شما خواهد توانست تصمیم بگیرد که از منابعِ موجود یا منابعِ جدید چه
مقدار پول می‌خواهد، تا طرح و برنامه با موفقیت پایان پذیرد.
برنامه‌ریزی، فرآیندی است که در یک فعالیتِ اقتصادی هرگز پایان نمی‌پذیرد.
برنامه‌ریزی در مراحلِ اولیه‌ی هر فعالیتِ کارآفرینانه‌ی نوپا بسیار مهم
است. هرگاه کارآفرین درک و احساسِ بهتری از بازار، محصولِ تولیدی، یا
خدماتِ دادوستد شده، تیمِ مدیریت، و نیازهای مالیِ فعالیتِ کارآفرینانه
پیدا کند، در این راه موفق‌تر خواهد بود. زمانی که فعالیتِ کارآفرینانه از
مراحلِ اولیه به یک تجارتِ کامل می‌رسد، برنامه‌ریزی به عنوانِ جستجوهای
مدیریتی به جهتِ رسیدن به اهدافِ تجاریِ کوتاه‌مدت یا بلندمدت، ادامه پیدا
می‌کند.
در طولِ فعالیتِ کسب‌وکارِ خود، اطلاعاتِ جدید کسب کنید و برنامه‌ی
کسب‌وکارِ خود را به‌روز کنید. کسب‌وکارِ شما باید در گذرِ کار از مرحله‌ی
راه‌اندازی به مرحله‌ی رشد و توسعه، مانندِ موجودی زنده به تکامل برسد.
در هر سازمان ممکن است برنامه‌های بازاریابی، برنامه‌های نیروی انسانی،
طرحهای تولید، و برنامه‌های فروش کم و بیش پیدا شوند. برنامه‌ها ممکن است
کوتاه‌مدت یا بلندمدت بوده و یا این که عملکردی یا استراتژیک باشند. با
وجودِ این که این برنامه‌ها ممکن است عملکردهای مختلفی داشته باشند، ولی
تمامِ آنها یک هدفِ مهم دارند: فراهم کردنِ راهنما و ساختاری برای مدیران
در محیطِ بازاری که با سرعت تغییر می‌کند.
محمد رضا
سلمانی
زمستان 1384
وبسایت ایرانتج
فعلا چون هیچ اطلاعاتی ندارم نمیتوانم نظربدهم